Басты жаңалықтарЖаңалықтаржоғары
Әлихан Бөкейханов жайында 20 дерек
Көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ұлт-азаттық және Алаш қозғалысының жетекшісі, Алашорда автономиялы үкіметінің төрағасы, қазақ халқына жанын берген Әлихан Бөкейхановтың биыл туғанына 150 жыл. Осы айтулы күнге орай Әлихан Бөкейханов жайында 20 дерек ұсынамыз!
- Әлихан Бөкейханов 1866 жылдың 5-ші наурызы күні Семей облысының Қарқаралы уезінде дүниеге келген.
- Аты тегі Шыңғыс ханның үлкен ұлы Жошыдан тарайтын төре тұқымы.
- Әлихан Бөкейханов атасы Мырзатай тәрбиелеп, өсірген.
- Ол алдымен жергілікті молданың қолына оқуға барады, кейін қазақ-орыс мектебіне оқуға түседі.
- 1886-1890 аралығында Омбыдағы техникалық училищеде оқып, оны «техник» мамандығы бойынша бітіріп шығады.
- 1890-1894 жылдар аралығында Санкт-Петербургтегі Орман технологиялық институтының экономика факультетінде оқыды.
- Жиырма жасында Дала генерал губернатор кеңсесінің ұсыныс хаты мен қазақ қауымдастығының 200 сом стипендиясын алып, 1894 жылы Ресей империясының елордасы Санкт-Петербургға барып, Орман шаруашылығы институтының экономика факультетіне түседі.
- 1905 жылы Әлихан Бөкейхан Семей облысы қазақтарының атынан 1-ші Мемлекеттік думаға депутат болып сайланды.
- 1905 жылы Дала өлкесі генерал-губернаторының негізсіз жарлығымен, соттың тергеуінсіз, 3 ай Павлодар абақтысында отырып шығады.
- Әлихан Бөкейханов алғашқы кәсіби журналист. Омбыдан шығатын кадеттік «Голос степи», «Омич» және «Иртыш» газеттерінде, Санкт-Петербургда жарық көрген меньшевиктік «Товарищ», кадеттік «Речь», «Слово» газеттерінде редакторлық қызмет атқарды.
- 1911-1914 жылдары«Қазақ» газетін ұйымдастыруда және оның жалпы ұлттық деңгейге көтерілуіне зор еңбек сіңірді.
- Сүйікті жары — Елена Яковлевна. 1903 жылы Елизавета есімді қыздары, 1910 жылы Сергей есімді ұлдары дүниеге келеді.
- 1907 жылы Санкт-Петербург сот палатасының төтенше мәжілісінің шешімімен 3 айға Семей түрмесіне жабылды.
- 1917 жылы желтоқсанында бүкіл қазақтардың құрылтайында Алаш аутономиясы жарияланады.
- 1937 жылы тамызында қайыра тұтқындап, бір айдан кейін жалған жаламен 67 жасында Мәскеуде ату жазасына жазасына кеседі.
- Ә.Н.Бөкейханов 1955 жылы 8 қыркүйекте толықтай ақталған. Бірақ КГБ осы жаңалықты халықтан 34 жыл бойы жасырып келді.
- 1989 жылы қайта отырыс өтіп, Бөкейханов тағы да ақталады.
- Қазақ халқына жанын берген Әлихан Бөкейхановтың жатқан жері Мәскеу қаласында.
- Петр Бөкейханов есімді немересі бар, Петр Сергейұлы Мәскеу қаласында тұрады.
- 1992 жылы Қарағанды облысының Ақтоғай ауданындағы Ақтоғай аудандық кеңестің шешімімен ол туған ауылға Ә.Н. Бөкейханов есімі берілді.
Ақпараттар semeylib.kz kk.wikipedia.org сайттарынан алынды!